دنیای مداد شمعی ها
بسم الله الرحمن الرحیم
نگاهی به انیمیشن «دنیای مداد شمعی ها»[1]
بیژن شهرامی
«سایمون در سرزمین گچ های نقاشی» برای بزرگترها یادآور خاطرات دوران کودکیشان است چرا که نام انیمیشنی زیباست که در آن سایمون در عالم خواب به سرزمینی وارد می شود که هر آن چه را می کشد جان می یابد و شروع به حرکت و نقش آفرینی می کند...
اینک سال ها بعد از تولید آن مجموعه به یاد ماندنی شاهد تولید اثری هستیم که تحت تأثیر آن است و کودکی به نام بن را معرفی می کند که مداد شمعی هایش در عالم خواب جان می گیرند و قهرمان داستانی بامزه و جالب می شوند.
انیمیشن با صحنه ای شروع می شود که بن روی دفتر نقاشی اش دراز کشیده است و مشغول کشیدن یک پادشاه و موجودی پرنده است.مادرش که متوجه دیر خوابیدن او شده سراغش می آید و او را به تختش می فرستد.این صحنه کوتاه آغازین پر است از آموزه های ارزشمند خانوادگی مثل مهر و محبت مادری،نظارت مهرورزانه والدین بر بچه ها،حرف شنوی داشتن بچه ها از پدر و مادر،لزوم تمیز نگه داشتن خانه،جذاب کردن انداختن آشغال به سطل با طراحی سطل زباله ای که به شکل دایناسور است و آشغال هایی که داخلش انداخته می شود مثل غذای اوست و...
با خوابیدن بن مداد شمعی ها جان می گیرند تا صبح نشده کارهایشان را انجام دهند.در این میان گفت و گوی مدادها با هم شنیدنی است:مداد سیاه ناراحت است از این که فقط به درد کشیدن شب می خورد و دوستانش او را دلداری می دهند که شب بد نیست وقت رفتن به شب نشینی و مهمانی است.رنگ سبز هم دلخور است از این که بن موقع رنگ آمیزی از خط بیرون زده و مرتکب اسراف شده است و...
«خیلی از ترس ها موهوم و بی جهت هستند»آموزه ای است که انیمیشن آن را برای مخاطبان جا می اندازد،آن هم با صحنه ای که مداد رنگی زرد با دیدن عروسک یک هیولا می ترسد اما بعد با راهنمایی دوستانش متوجه می شود ترسش بی مورد بوده است.
مداد شمعی ها که بسیاری از صفات انسانی را دارا هستند تحت ریاست مداد رنگی قهوه ای هستند،هم او که مدام حاضر غایب می کند تا مدادی از برنامه ای که در پیش است جا نماند. با این وجود زرد که موجودی درونگرا و البته ترسو است از قافله مداد شمعی ها که با تونل رنگ راهی رنگستان شده اند جا می ماند.
مداد شمعی زرد سردرگم و هراسان از تنهایی به یک باره با پادشاه نقاشی نیمه تمام بن رو به رو می شود که به سویش آمده است.او به دلیل نیمه تمام بودن و نداشتن دهان قادر به حرف زدن نیست لذا موجود پرنده پشه مانندی به نام «نت» که حکم وزیر و پیشکارش را دارد شروع به سخن گفتن می کند و از او می خواهد آنها را که فاقد رنگ هستند رنگ آمیزی کند.
این جمله مداد زرد«که من اجازه ندارم غریبه ها را رنگ کنم» آموزه ای اخلاقی است که خانواده ها از بچه هایشان انتظار دارند و این که در مواجه شدن با افراد غریبه همیشه جانب احتیاط را در نظر داشته باشند تا یک وقت فریب افراد شیاد را نخورند.
در ادامه مداد شمعی زرد با پریدن در تونل رنگ راهی رنگستان می شوند و پادشاه و موجود پرنده هم درصدد تعقیب او برمی آیند.
مداد زرد زودتر به رنگستان می رسد و به دوستانش که حالا نگران اویند ملحق می شود بعد هم سری به «مادام صورتی» می زند تا نوکش را تیز کند.
حال و هوای مداد رنگی سفید تماشایی است او سرخورده از این که استفاده ای ندارد درصدد ورود به محل کار مادام صورتی برمی آید اما با ممانعتش رو به رو می شود که «مگر جایی را رنگ آمیزی کرده ای که به تیز شدن نیازی داری!؟»
مهرورزی ساکنان رنگستان به هم آموزه ای ارزشمند است که سلام دادن اهالی به هم در ابتدای یک صبح کاری،دوچرخه سواری(به جای ماشین سواری)،رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، توجه به فضای سبز مقابل خانه،نظافت محیط و ...گواه آن است.
ورود پادشاه خط خطی به رنگستان اول از همه مداد رنگی زرد را شوکه می کند.او و نت آمده اند تا هم کنجکاویشان برای دیدن رنگستان ارضاء شود و هم رنگی به تن بی رنگ خود بمالند.
پادشاه خط خطی در حالی که مداد زرد را تعقیب می کند گذرش به جایی می افتد که مدادها قرار است برای مهمانی در آن جمع شوند.آنها که سر و صداهای دوست زردشان را به حساب توهم او گذاشته اند یک باره با پادشاه خط خطی رو به رو می شوند که زرد را در مشتش گرفته است.
ورود کلانتر شهر به ماجرا و درخواست از مدادشمعی ها برای دستگیر کردن پادشاه خط خطی انیمیشن را وارد فاز هیجانی خود می کند.
صحنه تلاش کلانتر شهر برای نجات دادن زرد از دست پادشاه خط خطی که حالا به بالای برجی بلند رفته است خنده دار است مخصوصاً وقتی هواپیمای کاغذیش در وسط شهر سقوط می کند.
تلاش پادشاه خط خطی برای بالارفتن از کوه رنگین کمان که رنگ رنگستان و اهلیش از جوشش مداوم آن است خیلی زود نگرانی اهالی را برمی انگیزد به گونه ای که دور هم جمع می شوند تا راه چاره ای بیابند.مشکل اصلی آنجاست که تا به حال گذر هیچ مداد شمعی به کوهستان مزبور نیفتاده است.
کلانتر شهر که درصدد کنترل اوضاع است تعدادی داوطلب برای رفتن به کوه رنگین کمان مط طلبد که رنگ آبی به عنوان اولین مداد اعلام آمادگی می کند و نهایتاً تعدادی دیگر از مداد شمعی ها که زرد ترسو در بین آنها نیست و فعلاً به دادن کمک های فنی بسنده کرده است از قبیل نقشه راه،فانوس و...
با راه افتادن کشتی به سمت کوه رنگین کمان زرد هم ناخواسته در کشتی می ماند.
از آن طرف پادشاه خط خطی و موجود پرنده خود را به آبشار رنگ ها می رسانند و با پریدن در آن سعی در رنگی شدن می کنند اما چون رنگ به تنشان نمی ماند تصمیم می گیرند راه آبشار را بندند تا مداد شمعی ها مجبور شوند به آنجا بیایند و در ازای رنگ آمیزی کردنشان مجدداً جریان یافتن آبشار را مشاهده کنند.
در ادامه انیمیشن موقعیتی برای مداد رنگی سفید پیش می آید تا قابلیت و مفید بودن خود را نشان دهد.این مهم یادآور آن است که خداوند مهربان در همه مخلوقات خود استعدادهایی به ودیعت نهاده است که می بایست کشف شوند.
تبدیل دشمنی به رفاقت و استفاده از ظرفیت و توانایی همگانی برای نیل به اهداف بزرگ و ایستادن مقابل دشمنان واقعی آموزه دیگری است که هنگام تماشای انیمیشن به آن برمی خوریم.(اگر چه پادشاه خط خطی هم موجود بدی نیست و فقط دغدغه رنگی شدن خود و پیشکارش را دارد.)
انیمیشن مداد شمعی ها محصول مشترک سال 1394 خورشیدی [2]سه کمپانی انیمیشن سازی آمریکایی،کره ای و هندی است و کارگردانی آن را هم فرانک گلادستون[3] بر عهده داشته است.
انیمیشن در ژانر خانوادگی تهیه شده و 77 دقیقه به طول می کشد.
انیمیشن داستان جالبی دارد اما گره های آن چندان جدی نیستند و درصد هیجان آن هم کمتر از حدی است که انتظار می رود.
عادی بودن رابطه مداد شمعی های دختر و پسر مطلبی است مبعث از واقعیت های جوامع غربی که با فرهنگ اسلامی - ایرانی ما مغایرت دارد لذا انتظار می رود که بیننده اثر این عادی بودن را به روابط اجتماعی خود و جامعه اش تسری ندهد.
وابسته بودن حیات جامعه رنگستان به آب_ ولو رنگی_مطلب مهمی است که تماشاگران را به طور مستقیم به اهمیت منابع محدود آب شیرین توجه می دهد.
پادشاه خط خطی به دلیل ناتمام بودن و نداشتن دهان قادر به صحبت نیست و مشکلات زمانی رو به حل شدن می گذارد که مداد زرد برای او دهان می کشد.این مطلب اشاره به این موضوع مهم دارد که گفت و گو کلید حل بسیاری از مشکلات است خواه در خانه و خانواده و روابط دو و چند جانبه ساده خواه در سطح کلان و بین الملل.
در پایان امیدواریم این انیمیشن را تماشا کنید و لذت ببرید.
- ۹۸/۰۴/۰۱