در جست و جوی نمو
به نام خداوند جان و خرد
نقد و بررسی انیمیشن در جست و جوی نمو[1]
بیژن شهرامی
مرد سر راه رفتن به مدینه و دیدن پیامبر اکرم(ص) چشمش به آشیانه پرنده ای می افتد که روی درخت است و چند جوجه در آن جیک جیک می کنند.برای این که دوری راه را کمتر احساس کند از درخت بالا می رود و آشیانه را برمی دارد تا در ادامه مسیر مشغول تماشای جوجه ها و شنیدن جیک جیکشان شود!
ساعتی بعد به مدینه می رسد و یک راست به مسجد می رود تا خدمت رسول اکرم(ص) که با جمعی از یارانش مشغول گفت و گو است برسد.
وارد شبستان مسجد که می شود یک باره سر و کله پرنده ای پیدا می شود که بال و پر زدن هایش نشان می دهد مادر این جوجه های زبان بسته است.
سر و صدای پرنده آن قدر زیاد است که توجه حضرت را به خود جلب می کند.همین کافی است تا ایشان امر کند جوجه ها را با آشیانه به جای اصلیشان بازگرداند.
حکایتی که تقدیم شد بهانه ای بود برای معرفی و نقد انیمیشن«در جست و جوی نمو» که ماجرای مهر پدری یک آبزی نسبت به فرزندش را به تصویر کشیده است:
قهرمان داستان یک دلقک ماهی[2] به نام «مارلین» است که به تازگی همسرش کارول و تخم هایش طعمه آبزی درنده ای به نام باراکودای وحشی شده اند و حالا در کنار تنها بازمانده خانواده اش یعنی نمو کوچولو زندگی می کند.
مارلین در آبهای گرم و اقیانوسی مجاور استرالیا زندگی می کند بی خبر از این که به زودی به فراق فرزند عزیزش مبتلا خواهد شد.
نمو دوست دارد به مدرسه برود و پدرش نیز همین طور اما مشکل اینجا است که او موقع رفت و آمد به مدرسه می باید مواظب باشد حادثه ای برایش پیش نیاید.
در یکی از همین رفت و آمدها نمو بی توجه به هشدارهای پدر به قایقی که مشغول ماهیگیری است نزدیک می شود و به دام می افتد.
مارلین که دچار چیزی شده که همواره از آن می ترسیده است درصدد نجات فرزند برمی آید اما مشکل اینجا است که باید راهی برای بیرون آمدن از آب و راه پیدا کردن به آکواریوم دندان پزشک داستان بیابد.
مارلین برای این کار چندان هم تنها نیست.دوستش دوری که ماهی چاق،آبی رنگ و چشم درشتی است قصد کمک به او را دارد اما چه می توان کرد که از کمی حافظه رنج می برد.
در ادامه مارلین و دوری به کوسه ای خندان به نام «بروس» برمی خورند که ادعا می کند با دوستانش طی سه هفته گذشته به جای گوشت ماهی سوپ سبزیجات خورده اند!
دو ماهی جست و جو گر با راهنمایی بروس به راه خود ادامه می دهند و موانع مختلف را یکی پس از دیگری و به کمک موجوداتی خیرخواه مانند کروش لاک پشت پشت سر می گذارند تا این که توسط نهنگی غول پیکر بلعیده می شوند.
در دیگر سو نمو در فضای محدود آکواریوم دوستان تازه ای پیدا می کند که قصد دارند او را به پدرش بازگردانند.
نقشه اهالی آکواریوم این است که با تدبیری سیستم تصفیه آب خانه شیشه ای خود را از کار بیندازند تا نمو بتواند از راه لوله کوچک متصل به آن خود را به سیستم فاضلاب شهری و نهایتاً اقیانوس برساند.
اما در اقیانوس مارلین و دوری برای رفتن به دفتر محل کار دندان پزشک نیاز به همکاری یک پرنده هم دارند و این مهم را تنها پرنده ای که مثل بروس به گوشتخواری روی آورده می تواند بر عهده بگیرد.
در ابتدای انیمیشن آموزه های ارزشمندی مثل تشکیل خانواده،مهرورزی به همسر و فرزندان، جانفشانی در راه حفظ خانواده و...دیده می شود.
طرح دوستی ماهی با دشمنان دیرینه ای مثل کوسه و مرغ ماهیخوار چندان پذیرفتنی نیست.
خوب
انیمیشن محصول ایالات متحده است و استودیوهای پیکسار و دیزنی عهده دار ساختن آن بوده اند.
«اندرو استنتون»[3] کارگردانی و نویسندگی انیمیشن را برعهده داشته و «لی اونکریج»[4] نیز همکار او در این زمینه بوده است.
انیمیشن که از نگاه انجمن فیلم آمریکا یکی از ده فیلم برتر تاریخ در عرصه انیمیشن است بیست و ششمین اثر پر فروش سینمای جهان هم به شمار می آید.
[1] -Finding Nemo
[2] - دَلقَک‌ماهی یکی از گونه‌های ماهی از خانواده شقایق‌ماهیان (Pomacentridae) است. در حدود بیست و هشت گونه از دلقک‌ماهی‌ها شناسایی شده‌است. این گونه از ماهی‌های زینتی در آبهای شور زندگی می‌کنند. نام عمومی این ماهی دلقک ماهی یا Clownfish ( کلون فیش ) یا شقایق ماهی است . علت نامگذاری دلقک ماهی به دلیل رنگ آمیزی بدن این ماهی و علت نام گذاری شقایق ماهی به علت هم‌زیستی این ماهی با شقایق دریایی است .
