نگاهی به انیمیشن دایناسور خوب
به نام خدا
«نقد و بررسی انیمیشن دایناسور خوب[1]»
بیژن شهرامی
نمایشگاه برپا شده در منطقه "مدیسون اسکوایر"[2] شهر نیویورک در نوع خود آن چنان جالب و کم نظیر است که قدم زدن در آن با حبس شدن نفس در سینه همراه است.دلیلش هم معلوم است: پرسه زدن 15 روبات دایناسور از 10 گونه مختلف در این سو و آن سوی نمایشگاه!
در این مجموعه که با نام "قدم زدن با دایناسورها"[3] بر پا شده است بازدیدکنندگان در مدت 90 دقیقه، به 200 میلیون سال پیش بازمی گردند و به تماشای زندگی، تکامل و بقای دایناسورها می نشینند.ضمن اینکه اطلاعاتی از لایه های تکتونیک زمین، تغییرات جوی، زمین شناسی و دیرینه شناسی به دست می آوردند.
این روبات ها بعضاً یک و نیم تن وزن و 12 متر ارتفاع دارند. طول بدنشان هم از گاه به 18 متر می رسد. جنسشان فلزی است و پارچه هایی از تور بر بدن دارند.اعضای بدنشان نیز به کمک دسته های کنترل، حرکت می کند...
زندگی و مرگ ابهام آلود ساکنان غول پیکر کره زمین همیشه برای ما جالب و هیجان انگیز بوده است تا آن جا که در حوزه انیمیشن هم شاهد رویکرد پر رنگ هنرمندان پویانمایی به آن ها بوده و هستیم.
انیمیشن تازه تولید «دایناسور خوب» در همین راستا تولید شده است و قصد دارد به این پرسش هیجان انگیز پاسخ دهد که اگر دایناسورها از بین نرفته بودند چه طور و چگونه با ما کنار می آمدند؟آیا آنها مجال شکل گیری اولین خانواده و آبادی و شهر را می دادند یا خود نیز چونان دیگر وحوش طوق بندگی انسان را بر گردن خود می انداختند؟[4]
همان قدر که پاسخ دادن به این پرسش برای دانشمندان سخت است برای انیمیشن سازها آسان است چرا که در عالم تخیل می توان شاهد دوستی گربه و موش و گرگ و میش هم بود چه رسد به انسان و دایناسورهای گیاهخوار و بعضاً گوشتخوار.
در همین چارچوب کمپانی های فیلم سازی دیزنی و پیکسار قائل به دوستی انسان با دایناسورها شده اند و انیمیشن سه بعدی و ماجراجویانه «دایناسور خوب» را در سال گذشته میلادی بر روی پرده سینما برده اند.
باپ پیترسون کارگردان انیمیشن است.او درباره انگیزه اش از این کار می گوید:« من همیشه وقتی به موزه های مختلف می رفتم و با اسکلتهای عظیمی از دایناسورها روبرو می شدم، برایم جالب بود که حضور آنها را در حالی تصور کنم که زنده هستند و در اطراف ما انسانها راه می روند. اما یک حس خوب دیگری هم که داشتم این بود که این موجودات عظیم الجثه و عجیب میلیونها سال قبل روی کره ی زمین زندگی می کردند و چقدر دیدن آنها و ارتباط داشتن با آنها می توانست جذاب باشد.»
و دنیس ریم[5] تهیه کنندگی اثر را عهده دار بوده اند.
«اسپات»[6] و «آرلو»[7] دو شخصیت اصلی انیمیشن هستند،اولی کودکی غارنشین و دومی دایناسوری کم سن و سال،گیاهخوار و مهربان[8]
آرلو فرزند سوم خانواده است و برخلاف براداران بزرگتر خود که یکی کند ذهن اما پرزور و دیگری کم قدرت اما حیله گر است خیال پرداز و پر جنب و جوش می باشد.
داستان از روزی شروع می شود که آرلوی کنجکاو و بازیگوش به داخل رودخانه می افتد و با وجود دست و پا زدن و تقلا برای نجات سر از محلی درمی آورد که خیلی از خانه و کوهستان محل زندگیش دور می باشد.
او متحیر و سرگردان از رودخانه فاصله می گیرد و یک مرتبه چشمش به کودکی غارنشین به نام اسپات می افتد.
اولین دوستی انسان و دایناسورها با رو به رو شدن نه چندان دوستانه اسپات و آرلو شکل می گیرد تا در ادامه حیوان زبان بسته بتواند خانواده اش را بازیابد.
اسپات - که خود پدر و مادرش را از دست داده است- دوستش را در راه رسیدن به هدفش کمک می کند البته این کار خطرات زیادی دارد مثل مواجه شدن با حیوانات درنده و نیز غلبه یافتن بر موانع و خطرات بین راه.
انیمیشن «دایناسور خوب» مثل دیگر آثار فاخر کمپانی پیکسار جالب،جذاب و خوش ساخت است و این موضوع مرهون خلق منظره های دل انگیز،آسمان آبی،موجودات خوش آب و رنگ و... می باشد.جوتی استراک در این زمینه می گوید:« پیکسار حیات وحش فوق العاده و منظره های حیرت انگیزی را خلق کرده است: قله های ناهموار کوه ها، رودخانه های وحشی، وزش باد در علف زارها، دودهای آتشفشانی و تمام این منظره ها ی حیرت آور به وسیله کامپیوتر طراحی و ایجاد شده اند.باورکردن اینکه باران در این انیمیشن واقعی نیست بسیار سخت است ولی واقعیت این است که آنها صرفا مجموعه ای از اعداد باینری یا همان صفر و یک ها هستند.[9]
انیمیشن بر اهمیت خانواده تأکید دارد و این جداشدگان از آن باید بی درنگ برای برگشتن به آن اقدام کنند.
-
کمک به دیگران ولو این که دایناسور باشد مهم و ارزشمند است که نیکو گفته اند:
تو کز محنت دیگران بی غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
-
حس مقدس کمک به دیگران ریشه در فطرت الهی انسان دارد و قدمت آن به عصر غارنشینی برمی گردد.
درج شده در ماهنامه دوست نوجوان
[2] - madison square garden
[3] - walking with dinosaurs
[4] - به گفته استیو بروست - دیرینه‌شناس دانشگاه ادینبرگ- دایناسورها که حدود 150 میلیون سال روی زمین سکونت داشتند بر اثر تغییرات اقلیمی ایجاد شده ناشی از برخورد یک سیارک سرگردان با زمین نابود شدند و اگر به رشد و تکامل خود ادامه می دادند فرصتی برای ظهور و تکامل پستانداران پیش نمی آمد. توماس ویلیامسون مسئول بخش دیرینه‌شناسی موزه علوم و تاریخ طبیعی نیومکزیکو هم می‌گوید رابطه دوستی میان انسان و دایناسور مانند آنچه در این فیلم روایت شده کاملا غیرممکن است زیرا دایناسورها و انسانها هرگز نمی‌توانستند در کنار یکدیگر زندگی کنند. (البته این انیمیشن، مستندی درباره دایناسورها نیست و قرار نیست رفتار واقعی دایناسورها در آن به نمایش گذاشته شود.)
[5] - Dennis Rim
[6] - Espat
[7] - Arlo
[8] - آرلو دایناسوری از نوع آپاتوساروس ها است که گیاه خوار بوده اندو طولشان به سی متر می رسیده است.آنها همواره گردن خود را به طور موازی با زمین قرار می دادند چرا که توان نگه داشتن آن را به شکل عمودی ومستقیم نداشتند.آپاتوساروسها گردن دراز و انعطاف پذیر خود را به درون جنگل های سرخس و کاج وارد می کردند و در حالی که بدن بزرگ خود را بیرون از انبوه تنه ها و شاخه های درختان نگه می داشتند به راحتی به علوفه های تازه و پرآب داخل جنگل دسترسی پیدا می کردند.
