نقد و بررسی انیمیشن کوکو
به نام خدا
نقد و بررسی انیمیشن کوکو[1]
تولید 1396 خورشیدی
بیژن شهرامی
وقتی داستان انیمیشن کوکو را در ذهنم مرور می کنم یاد یکی از قسمت های مجموعه ایرانی" قصه ما مثل شد" می افتم که موضوعش رفتن شبانه چند نفر پهلوان نما به قبرستان آبادی بود تا نترس بودن خود را به رخ هم بکشند.یکی از آنها از بقیه جلوتر افتاد و برای ثابت کردن حضور خود در آنجا میخی را کنار قبری به زمین کوبید بی خبر از آن که میخ را بر دامن لباسش کوبیده است و ادامه ماجرا.
حالا چرا یاد انیمیشن مورد اشاره افتادم؟پاسخش روشن است:استفاده از قبرستان و عالم مردگان در پویانمایی کوکو.
در ادامه به قصد نقد و بررسی این کارتون تماشایی مواردی را یادآور می شوم:
قهرمان اثر نوجوانی به نام میگوئل[2] است که به همراه خانواده اش در کشور پهناور مکزیک زندگی می کند.
خانواده میگوئل دوزنده کفش هستند و از این راه کسب درآمد می کنند.
او به موسیقی علاقه زیادی دارد اما با مانع بزرگی به نام "مخالفت اطرافیان" دست به گریبان است.
علت بدبینی خانواده میگوئل به موسیقی ریشه در گذشته دارد.آنها روزی را به یاد دارند که پدر بزرگ مادرشان برای خوانندگی از خانه بیرون زد و دیگر بازنگشت!
Coco اسم غیر رسمی مادر بزرگِ مادر میگوئل است که در ادامه با شخصیتش بیشتر آشنا خواهیم شد.
میگوئل دوست دارد هنرمندی شبیه موسیقیدان خیالی مکزیک (ارنستو دلا کروز)شود و در این راه تخیل و خلاقیت خود را به کار می گیرد.
شانس میگوئل برای رسیدن به آرزوهایش در گرو شرکت در مراسم روز مردگان[3] است اما شکسته شدن گیتار دست سازش از سوی خانواده او را در وضعیت دشواری قرار می دهد.
میگوئل برای بیرون رفت از این وضع و رساندن خود به گردونه مسابقه سری به آرامگاه محبوبش می زند و با برداشتن گیتارش هدفش را دنبال می کند.
برداشتن گیتار ارنستو پای نوجوان انیمیشن مورد نظر ما را به دنیای مردگان باز می کند تا بتواند هم نیاکانش را ببیند و هم دیداری با موسیقیدان محبوبش داشته باشد.
"ماما ایملدا" مادربزرگ مادر میگوئل است که بعد از گم و گور شدن شوهرش بار زندگی را یک تنه بر دوش کشیده است.او چند سالی است که درگذشته و حالا پذیرای نتیجه دختری اش است.
ماما اصرار دارد میگوئل قبل از طلوع صبح به دنیای زندگان برگردد چرا که در غیر این صورت به مشکل برخواهد خورد.
برگشتن میگوئل به دنیای زندگان به همین راحتی ها هم نیست.او می بایست در این سفر غیر منتظره هنرمندان مورد علاقه اش را ببیند و این کاری زمان بر است.
شاید اصرار ماما ایملدا برای برگشتن میگوئل به دنیای زندگان برای آن است که دل خوشی از موسیقی ندارد.هر چه باشد شوهرش به شوق آن قید زن و فرزندش را زد و برای همیشه آنها را ترک نمود.
دنیای مردگان انیمیشن و شخصیت های حاضر در آن ترسناک نیست آنها اسکلت هایی هستند که لباس بر تن دارند،راه می روند و خیلی راحت صحبت می کنند!
انیمیشن صحنه های جذاب و رنگارنگی دارد و پافشاری سازندگان به استفاده از جدیدترین روش های تولید کارتون در آن به خوبی نمایان است.
این که سرانجام این سفر غیر عادی چه می شود مطلبی است که با تماشای انیمیشن بدان پی خواهید برد اما خوب است بدانید که:
آشنا کردن کودکان و نوجوانان با فرهنگ و آداب و رسوم کشور مکزیک[4] از مهمترین نقاط قوت اثر است.
مردم مکزیک خداباور هستند و به زندگی پس از مرگ عقیده دارند و همین به تقویت باورهای دینی بینندگان کمک می کند.
داستان انیمیشن تازگی دارد و همین کافی است که توجه کودکان و نوجوانان خسته از کارتون های تکراری را به خود جلب کند.
"برای رسیدن به هدف های خوب باید تلاش کرد و خسته نشد" این آموزه ای است که انیمیشن آن را به تماشاگرانش یادآور می شود.
میگوئل کودکی یتیم است اما این باعث نمی شود منزوی و گوشه گیر شود و برای رسیدن به آرزوهایش کوشش نکند.
به یاد داشتن درگذشتگان از دیگر آموزه های ارزشمندی است که می توان از این اثر تولید شده در استودیو پیکسار یاد گرفت.
"خانه" و "خانواده" در انیمیشن ستوده شده اند حتی اگر مانعی در راه رسیدن به آرزوها به نظر برسند.
پاسداشت آیین های سنتی و بها دادن به مراسمات ملی و میهنی در این اثر مشهود است.
طراحی اسکلت ها به شکلی که بچه ها از دیدنشان نترسند از دغدغه های طراحان بوده است آنها برای این کار از فتوشاپ نیز بهره برده اند.
و نکته آخر این که "کوکو"105 دقیقه مهمان مخاطبانش است و "لی آن کریچ" و "آدریان مولینا"[5] آن را با هنرمندی کارگردانی کرده اند.
[1]- Coco.
[2] -Miguel
[3] - روز مردگان جشنی ملی در مکزیک و برخی از کشورهاست که به مدت سه روز همه شهرها و روستاها را به تعطیلی می کشاند.در این جشن، مردم به زیارت قبور بستگان و آشنایان می‌روند و یادشان را گرامی می دارند.
[4] - مکزیک، کشوری است در آمریکای شمالی. این کشور بیش از ۱۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن مکزیکوسیتی است. زبان اداری و کاربردی در مکزیک زبان اسپانیایی است اما این کشور یک زبان رسمی ندارد و از سال ۲۰۰۳، تعداد ۶۲ زبان بومی سرخ‌پوستی نیز به عنوان «زبان‌های ملی» ثبت شده و رسمیت یافته‌است. کشور مکزیک بزرگ‌ترین کشور اسپانیایی‌زبان جهان است و حدود یک‌سوم از کل اسپانیایی‌زبان‌های جهان در مکزیک زندگی می‌کنند.
[5] - Lee Unkrich, Adrian Molina
